قایق پرنده

قایق پرنده¹ دارای شکلی شبیه به هواپیما می باشد با این تفاوت که فقط می تواند در فاصله کمی از سطح آب پرواز کند. این ارتفاع به حدود دو متر می رسد. قایق پرنده را " قایق اثر سطحی WIG " نیز می گویند چرا که اثر مجاورت بال های هواپیما با سطح آب باعث افزایش لیفت بال ها می شود و در این شناور سعی می شود از این مزیت استفاده شود. قایق پرنده می تواند به سرعت هایی نزدیک به سرعت هواپیما برسد. حرکت آن در نزدیکی سطح آب نیز می تواند مزایای رادار گریزی را به دنبال داشته باشد.

تصویر زیر نشان دهنده یک قایق پرنده می باشد که در وزارت دفاع ایران طراحی شده است.

1- wing in ground effect

اهداف IMO

1- ایجاد سیستمی برای همکاری بین دولت ها در زمینه وضع مقررات و طرز عمل دولت ها در خصوص انواع مسائل فنی موثر در کشتی رانی تجاری بین اللملی، تشویق و ترغیب دولت ها در زمینه بهترین استانداردهای عملی در مورد ایمنی دریانوردی و جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی بوسیله کشتی ها.

2- تهیه پیش نویس کنوانسیون ها، موافقتنامه ها و سایر اسناد بر حسب لزوم تشکیل کنفرانس های بین المللی جهت تصویب آنها.

3- رسیدگی به کلیه مسائل مربوط به دریانوردی که ممکن است از طرف یکی ازگان یا یکی از سازمان های تخصصی ملل متحد به سازمان ملل محول شود.

4- تسهیل مبادله اطلاعات و مشورت بین اعضا.

کشتی آتشخوار

این کشتی برای اطفاء حریق در محیط دریا شامل آتش سوزی کشتی ها و سکو ها بکار می رود. این شناور دارای پمپ های متعدد و بسیار قوی می باشد به گونه ای که می تواند آب دریا را مکش کرده و تا ارتفاع زیادی پرتاب کند. این کشتی جز شناور های خدمات بندری می باشد.

کشتی یخ شکن

این کشتی ها مطابق شکل دارای بدنه ای هستند که می تواند لایه های نازک را خرد کرده و از کنار بدنه عبور دهد. کشتی های یخ شکن¹، برای مناطق سردسیری که سطح دریا یا رودخانه در آنها اغلب یخ زده است، استفاده می شود. شکل سینه این کشتی ها با توجه به ضخامت یخ که باید شکسته شود، متفاوت است. کشتی های یخ شکن دارای تجهیزات گرمایشی ویژه ای نیز هستند.

1 - Ice Breaker

زوایای عرضی شناور

سه تعریف مختلف از زوایای عرضی شناور وجود دارد : زاویه هیل¹ ، لیست² و لُل³.

زاویه هیل : هنگامیکه شناور بر اثر یک نیروی خارجی ( مانند موج و باد )، دچار تغییر زاویه عرضی می شود، این زاویه را هیل گویند. این زاویه حالت ایستایی دارد و هنگامیکه حرکت نوسانی شناور بر اثر یک نیروی خارجی مدنظر باشد، به آن حرکت رول گویند.

زاویه لیست : هنگامیکه شناور بر اثر یک نیروی داخلی ( مثلا جابجایی عرضی یک کانتینر یا بار داخل انبار ) دچار تغییر زاویه عرضی می شود و به یک طرف متمایل می گردد، به آن زا,یه لیست گویند.

زاویه لُل : اگر شناور دارای ارتفاع متاسنتر اولیه می باشد تا زاویه ای به نام زاویه لُل کج خواهد شد تا جاییکه مرکز بویانسی جابجا شده و امتداد نیروهای وزن و بویانسی در یک راستا قرار گیرند و در این حالت نقطه پرومتاسنتر بر روی مرکز ثقل قرار گرفته است در حالیکه قبل از کج شدن، نقطه متاسنتر در زیر ثقل قرار گرفته بود و تعادل ناپایدار داشتیم. در واقع این زاویه ناشی از ناپایداری شناور است که می تواند ناشی از قرار گرفتن بارهای سنگین در نقاط مرتفع کشتی باشد به گونه ای که باعث بالا آمدن مرکز ثقل تا بالای متاسنتر شده و ارتفاع متاسنتری منفی ایجاد کرده است. ( توجه شود که قرار گرفتن این بار ها منطبق بر خط مرکزی انجام و باعث ایجاد زاویه لُل شده است. ( بارگذاری نامتقارن روی کشتی در واقع باعث ایجاد زاویه ای می شود که بدان لیست گویند)).

1- heel

2- list

3- loll

منبع

آشنایی با لغات و اصطلاحات دریایی

برخی لغات و اصطلاحات در این وبلاگ¹ بکار خواهد رفت که لازم است در مورد آنها توضیحاتی ارائه گردد : هر جسم صلب دارای 6 درجه آزادی است که این 6 درجه آزادی در کشتی به صورت زیر تعریف می شود.

لندینگ کرافت

لندینگ کرافت¹ نوعی شناور با آبخور کم است که خود را به نزدیکی ساحل رسانده و در واقع خود را به گل می زند و لفظ " لندینگ " هم به همین منظور استفاده می شود. در قسمت جلوی شناور یک درب لولایی بزرگ وجود دارد که با باز شدن آن، یک سطح شیب دار برای جابجا کردن بار و وسایل نقلیه به داخل شناور فراهم می شود.لندینگ کرافت ها معمولا تک عرشه ای هستند. در زیر عرشه نیز مخازن متعددی قرار می گیرند. لندینگ کرافت ها بارهای متنوع حمل می کنند، از قبیل بار فله، اتومبیل، کانتینر و ... . نمای کلی این شناور را در عکس زیر می بینید.

1 - Landing Craft

منبع کتاب جامع مهندسی معماری دریایی

قدرت دریایی و شرایط دریایی و شرایط باد

قدرت دریایی ( فورس دریایی ) و شرایط دریایی و شرایط باد ( بیوفورت )

هر کشتی برای شرایط خاص آب و هوایی طراحی می شود بخصوص برای تحمل ارتفاع خاصی از امواج دریا. امواج دسته بندی شده و با شماره های خاصی بیان می شوند که این شماره ها را قدرت دریایی (sea state) یا فورس دریایی (sea force) گویند. مثلا وقتی گفته می شود قدرت دریایی 3 یعنی ارتفاع موج مشخصه 1 متر و حداکثر ارتفاع موج 1/5 متر است. از آنجا که عامل پدید آورنده امواج دریا، وزش باد می باشند، شرایط دریایی را می توان از سرعت باد نیز تشخیص داد. شرایط باد با عدد بیوفورت تعریف می شود. مثلا قدرت دریایی 3 متناظر با عدد بیوفورت 4 و معادل است با سرعت باد حداقل 10 و حداکثر 16 گره. شرایط دریایی و باد د جدول زیر نشان داده شده اند. کشتی های کوچک و کرانه پیما برای قدرت دریایی کمتر از 4 و کشتی های اقیانوس پیما ( وابسته به تناژ و ابعاد ) برای قدرت دریایی بالاتر از 4 طراحی می شوند. طراحی باید به گونه ای باشد که کشتی در معرض اماج تعریف شده غرق نشده و کارایی آن مختل نگردد.

منبع کتاب جامع مهندسی معماری دریایی

کشتی حمل بارج

برخی از کشتی ها ( کشتی حمل بارج¹ ) در مناطق ساحلی که اسکله وجود ندارد، برای جابه جا کردن بار خود از بارج استفاده می کنند که این بارج ها بر روی خود شناور حمل می شوند. این نوع کشتی ها ممکن است ترکیبی با نوعی از کشتی تجاری دیگر باشند. مثلا یک کشتی بابری عمومی با قابلیت حمل بارج. بدین ترتیب بار کشتی بر روی بارج قرار می گیرد و بارج به ساحل منتقل می شود بدون اینکه نیاز باشد خود کشتی به ساحل نزدیک شود. این کشتی ها برای جابه جا کردن بارج ( بالا کشیدن و پایین بردن آن ) از دو روش کلی استفاده می کنند :

- LASH : که دارای جرثقیل دروازه ای برای بالا کشیدن بارج هستند. ²

- SEBEE : که درای آسانسور در پاشنه است و بارج بوسیله آن بالا و پایین برده می شود.

1- barge carrier

2- lighter aboard ship

منبع : کتاب جامع مهندسی معماری دریایی

کشتی حمل وسایل نقلیه

این کشتی ها دارای یک سطح شیب دار¹ در سینه یا پاشنه هستند به گونه ای که وسایل نقلیه به کمک سیستم رانش خودشان، از روی سطح شیب دار وارد کشتی شوند. قبلا از جرثقیل برای گذاشتن وسایل تقلیه در داخل انبار کشتی استفاده می شد که امروزه منسوخ شده است. حتی برخی از این کشتی های RO-RO ( کشتی حمل وسایل نقلیه² ) برای حمل و جابه جایی یک قطار طویل طراحی شده اند به گونه ای که قطار به همراه بار و مسافر و کلیه اجزاء وارد کشتی می شود و از یک طرف دریاچه یا کانال به طرف دیگر منتقل می شود. برای جابه جایی راحت اتومبیل و وسایل نقلیه در داخل کشتی، این کشتی ها دارای دیواره های داخلی نیستند و از نظر پایداری در شرایط صدمه دیده دیده³ ، بسار آسیب پذیر هستند. برخی از کشتی های RO-RO علاوه بر وسایل نقلیه، می توانند بار و مسافر هم حمل کنند. سرعت حرکت این کشتی ها 22-18 گره می باشد. حدااکثر تناژ آنها 50000GRT است.

1- ramp

2- Roll On – Roll Off

3- damage stability

منبع : کتاب جامع مهندسی معماری دریایی